Bosna i Hercegovina druga u svijetu po rastu mjesečne zarade

Prije nekoliko dana, sajt “World of statistics” je objavio podatke o rastu plaća na globalnom nivou, a prva dva mjesta zauzele su ni manje ni više nego Srbija i Bosna i Hercegovina.

Prema podacima koji se odnose na decembar 2022. godine, nominalan rast plaće kod komšija preko Drine bio je 15,2 odsto, što je najviše na svijetu.

U Bosni i Hercegovini plate u decembru prošle godine bile su veće za 14,86 odsto.

Na taj način Bosna i Hercegovina je po ovom parametru iza sebe ostavila Portugal (14,2 odsto), Bjelorusiju (13,2 odsto), Rumuniju (13 odsto) i Poljsku (12,6 odsto).

Iza su ostali i Hrvatska i Slovenija, gdje su decembarske plaće bile veće za 11,8 posto, odnosno 10,66. Iza leđa Bosni i Hercegovini prema ovim podacima ostale su čak i SAD, u kojima su plaće povećane za 7,04 posto.

Na ove podatke stižu i informacije iz Agencije za statistiku BiH, koje kažu da je u prvom kvartalu 2023. godine (januar, februar i mart) prosječna bruto plaća po zaposlenom u Bosni i Hercegovini u odnosu na četvrti kvartal 2022. godine (oktobar, novembar, decembar) bila veća za 83 KM. Preciznije rečeno, sa 1.806 KM, povećana je na 1.889 KM, što je 4,6 posto.

Takođe, došlo je do povećanja neto plaće za mart ove godine u odnosu na februar za 3,6 posto, pa je prosječna isplaćena plaća u martu iznosila 1.260 KM.

Iz Agencije navode i da je prosječna mjesečna isplaćena neto plaća za mart 2023. godine u odnosu na mart 2022. nominalno veća za 15,4 posto, ali da je njen realni indeks 4,6 posto.

Za one koji se bave statistikom ovo su sjajni podaci. Međutim, stvarnost u Bosni i Hercegovini daleko je od ovakve slike. Struka je po ovom pitanju jasna i kaže da podaci nemaju veze sa realnošću.

“U uslovima inflacionog talasa svi statistički podaci gube na relevantnosti, pa i ekonomski pokazatelji iskazani tim podacima u dobroj mjeri zamagljuju realnost. Talasi inflacionih udara na ovim prostorima su dostigli ozbiljne visine, najveće od kriznih i ratnih devedesetih. To važi i za Srbiju i za BiH. Stope inflacije u BiH su prošle godine bile preko 16 odsto, u Srbiji nešto iznad 14 odsto. Samo letimičan pogled na ove iznose i stope rasta plata će pokazati da realnog rasta primanja nije bilo ni u jednoj zemlji”, pojašnjava ekonomista Milenko Stanić.

On nastavlja da ako se u obzir uzme da su najviše povećane cijene hrane i komunalija, gotovo 30 posto, a da ti proizvodi učestvuju u potrošačkoj korpi preko 90 posto, jasno je da realnog rasta plaća nije bilo, naprotiv.

“Imali smo pad standarda stanovništva. Tu strukturu potrošačke korpe statistika ne uzima u obzir, već se drži prosjeka. Zbog toga imamo netačne podatke”, tvrdi Stanić te dodaje da u ovom slučaju nedostaje ozbiljna analiza.

“Skoro sam pročitao analizu rasta realnih plata u SAD koja je pokazala da od 1970. do danas u ovoj zemlji nije bilo realnog rasta plate, već je bio pad. Sva povećanja je pojela inflacija. Možete zamisliti kada bi kod nas bila napravljena takva analiza šta bi bio rezultat”, rekao je Stanić za “Nezavisne novine”.

Prikaz poretka zemalja po rastu mjesečne zarade – zanimljivo da je Njemačka ‘u minusu’…