U Kalinoviku je obilježena 25. godišnjica stradanja bošnjačkog stanovništva iz ove i susjednih opština – Foče, Trnova, Nevesinja i Gacka. Tim povodom Udruženje članova porodica nestalih „Istina – Kalinovik 92“ i ove godine organizovalo je posjetu nekadašnjim logorima osnovanim u školi „Miladin Radojević“ i u vojnom objektu Barutni magacin, te lokacijama Rogoj, Mehka brda, Tuzlakova štala i tuneli Miljevina, na kojima su nakon rata locirane masovne grobnice.
Među onima koji su prisustvovali obilježavanju godišnjice zločina u Kalinoviku bio je Elvir Čusto. U njegovom životu 25. juni je jedan od najgorih dana, jer tada su zarobljeni njegov otac, 16-godišnji brat, komšije i rođaci. Dovedeni su u školu, koju je i on pohađao, a onda prebačeni u Barutni magacin.
„Odatle je izveden prvi moj otac, pa Nasuf Bičo, pa Nezir Rogoj. Odvedeni su na prevoj Rogoj i tu su strijeljani kao živi štit, a brat i još 24 njih su odvedeni u štalu u Ratinama i tu su strijeljani i zapaljeni“, rekao je Čusto.
Kemal Pervan traga za sedam od 13 članova bliže porodice koji su nastradali na ovom području.
„Ovo ubija čovjeka, šta se sve dešavalo, a da niko neće da kaže gdje se ta tijela nalaze. Najstarija mi je bila nana koja je imala 75 godina i koja je ubijena na kućnom pragu, pa danas nema niko osim mene ni da traži njene kosti, jer jedini sam ja ostao od bližih. Muško je sve stradalo”, dodaje Pervan.
Predsjednik Udruženja porodica nestalih Samir Vranović naglašava kako su u Kalinoviku počinjeni najteži oblici ratnih zločina, od mučenja, silovanja, strijeljanja, ubijanja do paljenja tijela i skrivanja tragova zločina. U Kalinoviku su prema podacima Udruženja ubijene 122 osobe, od kojih je 79 do danas pronađeno i identifikovano.
Vranović podsjeća da je kroz školu u Kalinoviku, Barutni magacin, zatvore na farmi Pavlovci i Stanici javne bezbjednosti Kalinovik prošlo više hiljada staraca, žena i djece sa područja opština Kalinovik, Foča, Trnovo, Gacko i Nevesinje. Kroz školu „Miladin Radojević“, koja danas nosi ime „Ljutice Bogdana“, prošlo je više od 1.300 žena, staraca i djece, u njoj je ubijeno 14 lica i silovano više od 30 žena.
„Za nas porodice ubijenih i nestalih užasno je i bolno saznanje, poslije 25 godina, da taj zločin i dalje negiraju najodgovorniji ljudi koji se i dan – danas nalaze u strukturama vlasti u Opštini Kalinovik. Opstrukcije još traju“, naglasio je Vranović.
Sa skupova ispred Osnovne škole i Barutnog magacina u Kalinoviku upućene su i poruke komšijama srpske nacionalnosti da prekinu šutnju i pomognu u pronalasku posmrtnih ostataka žrtava, te izraženo nezadovoljstvo što se ni nakon 25 godina ne dozvoljava obilježavanje mjesta stradanja Bošnjaka iz ovog i susjednih gradova izgradnjom memorijalnog centra u Barutnom magacinu i postavljanjem spomen-ploča na mjestima gdje su masovno likvidirani stanovnici ovog kraja.
Obilježavanju godišnjice stradanja Bošnjaka Kalinovika prisustvovali su i potpredsjednica FBiH Melika Mahmudbegović, ministar za boračka pitanja KS Muharem Fišo, izaslanik reisu-l-uleme Edhem ef. Čamdžić i drugi zvaničnici.
Osim škole u centru grada i Barutnog magacina, porodice su obišle prevoj Rogoj, na putu Foča – Sarajevo, te Mehka Brda, Tuzlakovu štalu i tunele Miljevina, gdje je proučena Fatiha i položeno cvijeće u znak sjećanja na stadale.
