U Bošnjačkom institutu održan Međunarodni naučni simpozij na temu „Bošnjaci u emigraciji: Adil Zulfikarpašić i nacionalno-politički vidokrug časopisa Bosanski Pogledi“

Bošnjački institut – Fondacija Adila Zulfikarpašića bio je organizator Međunarodnog simpozija na temu „Bošnjaci u emigraciji: Adil Zulfikarpašić i nacionalno-politički vidokrug časopisa Bosanski Pogledi“ koji je održan jučer, 19. decembra 2023. godine.

Simpozij je otvorila v. d. direktorica Amina Rizvanbegović Džuvić pozdravnim obraćanjem rekavši kako su rijetke biografije poput Zulfikarpašićeve koji je većinu svog zrelog života proveo u emigraciji.

„Imajući u vidu potrebu i značaj djelovanja Bošnjačke emigracije u okviru proučavanja savremene historije Bošnjaka i BiH, te činjenicu da se 2023. navršava 60 godina od osnivanja Demokratske alternative i 60 godina od osnivanja Liberalnog demokratskog saveza Bošnjaka Muslimana, Bošnjački institut odlučio je da organizira simpozij. Kao fondacija koju je osnovao i koja nosi njegovo ime imamo obavezu i odgovornost i zadovoljstvo da na ovaj način naučnu i stručnu javnost podsjetimo na Zulfikarpašićev doprinos historiji Bošnjačke emigracije, kao i doprinos ukupnoj kulturnoj i društvenoj i političkoj historiji BiH i time odamo priznanje njegovom djelu i naslijeđu, a koje je bilo mahom zaobilaženo i marginalizirano u naučnim istraživanjima.“

Direktorica se zahvalila učesnicima i autorima radova zastupljenim u zborniku, uredniku dr. Safetu Bandževiću, recenzentima prof. dr. Senadinu Laviću i prof. dr. Admiru Mulaosmanoviću, organizacionom odboru, kolegama i uposlenicima, volonterima s Filozofskog fakulteta Univerziteta u Sarajevu s Odsjeka za historiju i ostalim saradnicima koji su doprinijeli održavanju ovog skupa. Također se zahvalila i Ministarstvu kulture i sporta Kantona Sarajevo i Fondaciji za izdavaštvo Sarajevo koji su pomogli i podržali izdavanje zbornika.

Nakon uvodne riječi, uslijedio je početak prvog panela kojim je moderirao dr. Hilmo Neimarlija, dok su učesnici bili dr. Mesud Šadinlija, prof. dr. Marko Atilla Hoare, dr. Safet Bandžović, mr. Hamza Memišević, dr. Milivoj Bešlin i dr. Petar Žarković i mr. Ajdin Muhedinović.

Dr. Hilmo Neimarlija istakao je kako se „današnji skup u Bošnjačkom institutu održava u znaku šezdesete godišnjice Demokratske alternative utemeljene 1963. godine u Engleskoj i Liberalnog demokratskog saveza Bošnjaka Muslimana osnovanog u decembru iste godine u Njemačkoj. Organizacija današnjeg skupa, koliko god djelomično, je oduživanje dvostrukog duga temi jugoslavenske političke emigracije generalno i  Bošnjačke emigracije napose. Autori svojim radovima rasvjetljavaju nedovoljno rasvijetljeno djelovanje Bošnjačke emigracije u povijesnim odrednicama i važnim učincima njezinog središnjeg kruga s Adilom Zulfikarpašićem kao čelnom ličnošću i najutjecajnijim vjerodostojnim liberalom u jugoslavenskoj emigraciji. U isti mah njegovom povijesnom respektiranju bitnih liberalnih i demokratskih vrijednosti koje su motivirale i vodile jugoslavenske demokrate i pripadnike kruga Bošnjačke emigracije u njihovim aktivnostima. ”

Učesnik prvog panela dr. Mesud Šadinlija s Instituta za istraživanje zločina protiv čovječnosti i međunarodnog prava, govorio je o Nesavršenom političkom krugu – jednom aspektu političke sudbine Bošnjaka u 20. stoljeću, nakon čega je prof. dr. Marko Attila Hoare sa SSST-a otvorio temu o Adilu Zulfikarpašiću i njegovom putu u emigraciji. Dr. Safet Bandžević s Instituta za historiju Univerziteta u Sarajevu, ujedno i urednik zbornika, govorio je o Adilu Zulfikarpašiću kao “Emigrantu među emigrantima” i izazovima vremena i odgovorima. Mr. Hamza Memišević s Fakulteta političkih nauka Univerziteta u Sarajevu pričao je o Emigrantskim političko – nacionalnim strujanjima Adila Zulfikarpašića, dok su dr. Milivoj Bešlin i dr. Petar Žarković s Instituta za filozofiju i društvenu teoriju Univerziteta u Beogradu govorili o Zulfikarpašiću i Bosanskim pogledima prema “totalitarnim pokretima” u Jugoslaviji. Prvi dio programa završen je izlaganjem mr. Ajdina Muhedinovića s Instituta za historiju Univerziteta u Sarajevu i temom Muslimana Bosne i Hercegovine u Drugom svjetskom ratu kroz prizmu „Bosanskih pogleda“.

Nakon diskusije i kratke pauze, drugi panel započeo je moderacijom prof. dr. Fahrudina Rizvanbegovića dok su učesnici  programa bili dr. Hikmet Karčić i mr. Mustafa Dedović, dr. Jasmin Medić, dr. Edin Veladžić, mr. Admir Lisica i Narcisa Puljek – Bubrić.

U drugom dijelu događaja, dr. Hikmet Karčić i mr. Mustafa Dedović s Instituta za istraživanje zločina protiv čovječnosti i međunarodnog prava govorili su o Tematiziraju ustaškog i četničkog pokreta u Bosanskim pogledima 1960-1967, nakon čega je dr. Jasmin Medić s Instituta za historiju Univerziteta u Sarajevu pričao o Sarajevskom procesu 1949. godine na stranicama Bosanskih pogleda. Dr. Edin Veladžić iz Ministarstva civilnih poslova BiH dotakao se Pripadnika srpske i hrvatske emigracije muslimanskih korijena u tekstovima Bosanskih pogleda. Dr. Sabina Veladžić s Instituta za historiju Univerziteta u Sarajevu govorila je o Povijesnom i (proto)nacionalnom razvoju Bošnjaka i (stigmatizaciji) bošnjaštva u diskurzivnim praksama kulturne inteligencije u Bosni i Hercegovini 1960-ih/1970-ih i početkom 1990-ih, dok je mr. Admir Lisica s Fakulteta političkih nauka Univerziteta u Sarajevu izlagao o Ulozi bošnjačke emigracije u kontekstu vraćanja nacionalnog imena Bošnjak. Za kraj, okupljenima se obratila Narcisa Puljek – Bubrić iz Bošnjačkog instituta – Fondacije Adila Zulfikarpašića govoreći o Bibliografiji Adila Zulfikarpašića i njegovom publicističkom radu.

Učesnici Međunarodnog simpozija tako su imali priliku da reaktueliziraju i u širem kontekstu prezentiraju teme vezane za djelovanje, probleme, ideje i vizije bošnjačke političke emigracije okupljene oko Zulfikarpašića i Bosanskih pogleda, a koji je upotpunjen izdanjem zbornika radova „Bošnjaci u emigraciji: Adil Zulfikarpašić i nacionalno-politički vidokrug časopisa Bosanski Pogledi“, dostupnog u Bošnjačkom institutu.

Važno je napomenuti da je sam događaj bio popraćen dijelom izložbe Bosanski pogledi i putokazi: Adil Zulfikarpašić (1921-2008).