Zaduženost FBiH po glavi stanovnika skoro dvostruko manja u odnosu na zaduženost drugog entiteta

Pomoćnik federalne ministrice finansija za upravljanje dugom Samir Bakić u razgovoru za Fenu istakao je da je zaduženost Federacije Bosne i Hercegovine po glavi stanovnika skoro dvostruko manja u odnosu na zaduženost drugog entiteta.

– Na kraju 2022. godine učešće javnog duga Federacije u odnosu na ostvareni BDP iz 2021. godine iznosi 25,66 posto, a u odnosu na procijenjeni BDP za 2022. godinu oko 23,22 posto, što je znatno niže u odnosu na učešće javnog duga Rs koje iznosi oko 43 posto. Slijedom navedenog, na kraju 2022. zaduženost Federacije po glavi stanovnika iznosi 2.986 KM, a Republike srpske 5.633 KM – kazao je Bakić.

Inače, BDP u Federaciji je dvostruko veći od onog u drugom entitetu. Zvanični podaci govore da je BDP za 2021. godinu u FBiH iznosio 25,2 milijarde KM, a u Rs 12,5 milijardi KM. Prema Bakićevim riječima, procjena je da je BDP za 2022. u FBiH iznosio 28,62 milijarde maraka, a u Rs 14,24 milijarde maraka.

– U strukturi javnog duga BiH, učešće FBiH iznosi 50 posto, Rs 49 posto, a preostalih jedan posto odnosi se na javni dug institucija BiH i Distrikta Brčko. Iako su na kraju 2022. godine FBiH i Rs imali skoro identičan nominalni iznos javnog duga, zbog znatno većeg BDP-a u FBiH u odnosu na BDP u drugom entitetu, realna zaduženost FBiH je znatno manja u poređenju sa Rs – pojasnio je Bakić.

On je istakao i da u strukturi javnog duga Federacije BiH dominira vanjski dug koji je zbog dobre ročnosti i povoljnih kamatnih stopa najvećim dijelom ugovoren kod međunarodnih finansijskih institucija. To su Evropska investicijska banka, Međunarodna asocijacija za razvoj, Međunarodna banka za obnovu i razvoj, Evropska banka za obnovu i razvoj, te drugi multilateralni i bilateralni kreditori.

– Izuzev zaduženja kod MMF-a i Evropske komisije, svi vanjski krediti Federacije BiH su namijenjeni za kapitalne investicije u ključnim sektorima kao što su transport, odnosno putna infrastruktura, energija, vodoprivreda i odvodnja otpadnih voda, zaštita okoliša i poljoprivreda, te razvojni projekti kojima je cilj podrška zapošljavanju, malim i srednjim preduzećima, i slično – rekao je Bakić.

Kazao je i da je Vlada Federacije BiH, zahvaljujući dobrom fiskalnom upravljanju i strogoj kontroli rashoda u proteklim godinama osigurala rezervu likvidnosti na nivou koji joj omogućava da se i u slučaju kratkoročnih poremećaja novčanih tokova, tekuće obaveze uredno izmiruju.

– Stoga nije ni bilo zaduživanja u svrhu izmirenja tekućih obaveza. Također, uzimajući u obzir postojeću strukturu i nizak nivo javnog duga, Federacija BiH ima značajan potencijal i za nova zaduživanja za realizaciju prioritetnih kapitalnih investicija i razvojnih projekata – istakao je Bakić.

Kada je u pitanju zaduživanje na domaćem tržištu, Bakić kaže da se Vlada FBiH isključivo zadužuje izdavanjem trezorskih zapisa i obveznica.

– Pri tome se posebno vodi računa o potencijalu domaćeg tržišta kapitala, riziku refinansiranja, izloženosti investitora prema Vladi FBiH, likvidnosti trezora i nizu drugih faktora koji se moraju uvažiti s ciljem optimizacije ukupnog portfolija javnog duga FBiH. Ovakva politika zaduživanja davala je dobre rezultate koji se ogledaju u uspješnosti aukcija vrijednosnih papira Federacije i niskih kamatnih stopa, odnosno troškova zaduživanja. Gledajući rezultate dosadašnjih aukcija, RS se zadužuje po duplo većim kamatnim stopama u odnosu na FBiH – naveo je Bakić.