Home » Pogledajte kako izgleda obnovljeni stari grad Sokolac kod Bihaća
BAŠTINA

Pogledajte kako izgleda obnovljeni stari grad Sokolac kod Bihaća

3. Decembra 2015.

Rekonstrukcija Starog grada rađena je u sklopu projekta „Održivo upravljanje turizmom jadranske baštine – HERA“ kojeg financira Europska unija, a sufinanciraju Vlada Unsko-sanskoga kantona i Grad Bihać (530.000 KM iz IPA Adriatic fondova, i po 80.000 KM Grad Bihać i Vlada USK).

– U upravi i info uredu NP Una su česti upiti turista za Sokolac jer svojim položajem dominira i plijeni pažnju mnogih turista i putnika na proputovanju cestom M5 iz Bihaća ka Sarajevu i na ulazu u grad iz ovog pravca. Pored prirodnih i kulturnih dobara NP Una, i ovaj dio naše baštine doprinijeti će razvoju turizma i zadržavanju turista na području grada Bihaća i USK-a, kažu u Nacionalnom parku ”Una”.

Stari grad Sokolac proglašen je nacionalnim spomenikom 2007. godine

Stari grad Sokolac nalazi se na  jednom izbrešku sa istočne strane brda Debeljače na lijevoj obali Une. Ispod je Golubićko polje, rijeka Una i magistralni put. U selo Sokolac, može se doći iz Bihaća idući putevima na lijevoj obali Une ili iz Golubića gdje je most preko kojeg može prijeći automobil sa magistralnog puta koji vodi desnom obalom Une. Drugi prijelaz sa magistralnog puta preko dobrog mosta je nešto južnije u Lohovu.

Grad leži na strmoj vapnenastoj hridi oko 60 m višoj od posljednjih kuća sela Sokoca. Od ravnice počinje uspon i put prolazi kroz glavnu mahalu u  kojoj se nalazi centar sela sa džamijom i starim mezarjem. Na vrhu sela kod posljednjih kuća je plato sa kojeg se putem može pješke lako popeti na grad koji za oko 60 m nadvisuje plato na vrhu sela.

Utvrda u Sokocu se u srednjovjekovnim dokumentima pominje pod imenom Sokol. Na karti M. Quada izdanoj u Amsterdamu 1593. grad je označen pod imenom Zokol, kao u svim srednjovjekovnim dokumentima, tj. sve do pada Sokola zajedno sa Bihaćem pod osmansku vlast. Na karti iz 1699. godine pojavljuje se ime Sokolatz.

Najstarija povelja u kojoj se spominje Sokol kao kraljevski grad sa kastelanima Ivanom, zvanim Uza i Grgurom Etenom datira iz 1395. godine (Lopašić, 1943, 217). Kako se grad nalazi u blizini Bihaća, dijelio je sudbinu s njim. U borbama kralja Sigismunda Luksemburškog i Ladislava Napuljskog za kraljevsko prijestolje i bosansku krunu, borbe su se vodile i za preuzimanje vlasti u gradovima Bihaćke krajine. Tako je tokom ljeta pao Bihać u Sigismundove ruke, a u novembru iste godine, vjerovatno je osvojen i Sokolgrad, koji se prema dokumentu od 16. aprila 1404. nalazio u njegovom posjedu. (Lovrenović, 2006, 103, 127).
Obližnji Bihać je tokom borbi nekoliko 1403-1408 godine prelazio iz vlasti pristalica kralja Ladislava i hercega Hrvoja pod vlast pristalica Sigismunda. Sigismund je osvojio Bihać tokom 1405. godine. U periodu od 28. septembra do 8. oktobra naizmjenično je bio u Bihaću i Sokolu, a Bihać je već 18.  oktobra iste godine  bio u vlasti Sigismundovog protivnika Hrvoja Vukčića (Lovrenović, 2006, 127, 128).

U svom pohodu protiv Bosanaca koji završava bitkom kod Dobora, krajem ljeta 1408. godine jedan dio  Sigismundovih trupa krenuo je u sjeverozapadnu Bosnu. Bihaćku tvrđavu je držala vojska kralja Ladislava i hercega Hrvoja, zapovjednik grada Sokola je bio vjerni Sigismundov pristaša Tomo, sin Tumpe od Kutine. Tokom Sigismundovog pohoda na Bosnu 1408. godine, koji završava bitkom kod Dobora, ratovalo se i na gornjoj Uni kod Bihaća.

Više na ABC.ba