Uspjeh bosanskih inovatora, osam zlatnih medalja za osam inovacija

U organizaciji Nacionalne asocijacije inovatora Sjeverne Makedonije sinoć je u Skoplju završena prva on-line izložba inovacija na kojoj su članovi Asocijacije inovatora Bosne i Hercegovine ostvarili najveći uspjeh, u 28 godina dugoj istoriji promoviranja bh. tehničko-tehnološkog stvaralačkog potencijala na svjetskima izložbama.

Tuzlanka Mensura Pašić, razvojni programer softvera, dobila je plaketu i zlatnu medalju za ‘Cjevčica za spajanje narukvice sa satom’. Pošto mnogi nose ručni sat i narukvicu, mogli bi se zapitati šta je to novo i nepoznato u toj inovaciji, kakvih se može pronaći 217.000 “guglanjem“? Odgovor su dali najveći stručnjaci Evropskog patentnog ureda za ocjenu inovacija prijavljenih za zaštitu autorstva po sva tri kriterija patentabilnosti (inventivnost, novost, industrijska primjenjivost) priznato je svih sedam njenih tzv. “patentnih zahtjeva“.

– Takav slučaj nije poznat kolegama iz država nastalih iz SFRJ, kod kojim smo se raspitivali. Malobrojni su oni kojima je, po kriteriju ‘inventivnosti’, priznat samo jedan, od najčešće većeg broja patentnih zahtjeva – navodi se. 

Njen sugrađanin, plodotvorni inovator-istraživač dr. sc. Fikret Alić, dipl. inž. mašinstva, profesor termodinamike na Mašinskom fakultetu, dobio je oba ta priznanja za “Fleksibilni termo-akumulacioni konvektivni emiter“.

Treći laureat, doktor nauka i dipl. inž. mašinstva Merim Aličić iz Živinica, dobio je oba priznanja za “Desulfurizator za smanjenje zagađenja zraka iz individualnih kotlovnica“. Aličićeva inovacija doprinosi uklanjanju sumpora podjednako uspješno iz malih kućnih šporeta do velikih kotlovnica centralnog gradskog grijanja. 

Skopski žiri dodijelio je oba priznanja i već dobro poznatoj inovaciji treće inovatorske generacije porodice Ferizović iz Bihaća za ‘Vertikalnu vjetroturbinu sa samopodešavajućim stacionarnim lopaticama’, nagrađivanoj ove godine zlatnim medaljama na izložbama od Nirnberga do Seula. Autori su mag. sc. Samida Ferizović, građ. inž; mag. sc. Silmija Topoljak-Ferizović, dipl. maš. inženjer i Harun Ferizović, dipl. maš. inž, saopćeno je iz Saveza inovatora BiH.

Zlatne medalje dobili su Banjalučanin Zoran Dujaković, trener M3 ronjenja & UIS speleologije, za „Podvodni punjač gasovitih ili tečnih medija“; Sarajlija Armin Hujić, univ. bacc. inf. za “Prilagodljivi rezervoar za bojlere“ (kojim se korisniku trajno omogućava temperatura vode koju je odredio); dr. Emsad Halilović, specijalizant abdominalne hirurgije iz Kladnja za “Evakuator crijevnog sadržaja“, kojim se tokom operacije brzo i lako uklanjaju izlučeni ostaci iz crijeva i Cazinjanin Husnija Kapić, dizajner, za „CNC mašinu za rezanje poroznih materijala“.