Orban traži komandovanje nad EU trupama u Bosni i Hercegovini

U opširnom članku o autokratskoj vladi Viktora Orbana, berlinski list Tageszeitung, između ostalog, navodi da je Orbanov najodaniji saveznik na Balkanu predsjednik Srbije Aleksandar Vučić, dok je predsjednik entiteta Republika srpska Milorad Dodik potpuno finansijski ovisan o Orbanu.

List ističe da Orban želi biti odlučujuća sila na Balkanu i tu se može osloniti na naivnost Brisela i liberalnih demokrata, ukazujući na to kako bi mađarske trupe sada trebale preuzeti komandu nad trupama EU u Bosni i Hercegovini, u sklopu misije Althea.

Podsjećamo, Althea osigurava provedbu vojnog dijela Dejtonskog sporazuma i odluka o njenom komandovanju vrlo je delikatna s obzirom na autokratski i antimuslimanski karakter vlade u Budimpešti, prenosi federalna.ba.

Duži vremenski period se spominje mogućnost da će Mađarska preuzeti komandovanje nad snagama EUFOR-a u Bosni i Herecegovini.

Mađarske je potvrdila da namjerava da preuzme komandovanje misijom EUFOR “Althea”, pod uslovom da Politički komitet za sigurnost EU za to da svoju saglasnost.

Predsjednik Asocijacije nezavisnih intelektualaca Krug 99 Adil Kulenović je za Vijesti.ba istaknuo da sigurno u ovom slučaju utjecaj ima i lobiranje.

– Mada pravi razlog je ipak sadržan u političkoj strategiji, praksi i ideologiji desničara u Evropi, koji podržavaju Orbana i sve njemu slične etnonacionaliste i autoritarne lidere na prostoru Balkana. I posljednji sastanak u Mađarskoj o tome rječito svjedoči. U razumijevanju pozicije Mađarske treba polaziti od toga da je Viktor Orban uspostavio sličan koncept, ‘ruskog sveta’, u kojem su njegove pretenzije prema Rumuniji i Slovačkoj, na bazi etnonacionalizma i djelovanja prema mađarskim manjinama u ove dvije države. 

I ovaj koncept se uklapa u osnovnu viziju i pristup ‘srpskog sveta’, odnosno Velike Srbije na Balkanu, pa i Velike Hrvatske, ističe Kulenović.

On još pojašnjava da je ovakav koncept i pristup važan za stvaranje formalnih ili neformalnih saveza između desničara u Evropi.

– Za nas je zato izuzetno važno pitanje ko će biti na čelu snaga EUFOR-a Althea? Da li će to biti predstavnik liberalnih demokracija iz Evrope ili će to biti predstavnik iz zemlje koja, neosporno, zastupa ono što Bosnu i Hercegovinu razara? A to je upravo etnonacionalizam, kao i strahovanje od poteza susjednih zemalja koje na svaki način pokušavaju da sačuvaju pozicije moći prilikom uređenja Bosne i Hercegovine, onako kako bi to njima odgovaralo. 

Uz to naravno postoje i neosporne aspiracije prema teritoriju Bosne i Hercegovine.

Kulenović se osvrnuo i na iskustvo koje postoji iz prethodnog rata.

– Da mirovne snage nisu samo mirovne snage, bilo da se tako predstavljaju, nego su to snage iza kojih stoje real politički interesi i politički ciljevi, zemalja koje čine dominantnu komandnu strukturu u tim jedinicama. 

Za vrijeme rata su snage UNPROFOR-a bile u funkciji navodnog razdvajanja zaraćenih strana, a praktično su bile te koje su učvršćivale ili ucrtavale etničke granice, po principu osvojenih teritorija. 

Kulenović naglašava da dolazak generala iz Mađarske na čelo EUFOR-a bi neospornu značio podršku nastojanjima Zagreba i Beograda, kao i nastojanjima Milorada Dodika i Dragana Čovića, za podjelu Bosne i Hercegovine. 

Za kraj Kulenović ističe odlučnost sadašnjeg generala na čelu EUFOR-a iz Austrije da rasporedi dodatne snage u Brčkom, kao ključne tačke.

Govore u prilog tome da s najviše obzira moramo pratiti ta kadrovska rješenja, koja nimalo nisu politički neutralna, nego naprotiv veoma su politički obojena.